Η συντέλεια ήταν χθες, αλλά τους χριστιανούς τους ρώτησε κανένας;
Αν είχατε κάποιον ενάρετο φίλο, αυτόν που συνέχεια έδινε στους ζητιάνους, δεν πατούσε ουρές από γατάκια και περνούσε τα μυρμήγκια απέναντι στο δρόμο, μάλλον αναρωτιέστε πού είναι εδώ και λίγες ώρες. Μην ανησυχείτε. Ανήλθε στους ουρανούς, μαζί με το υπόλοιπο 3% του "καλού καγαθού" πληθυσμού της Γης, αφήνοντας εμάς τους αμαρτωλούς να συνεχίσουμε να ανεχόμαστε φριχτά μαρτύρια όπως τα ανέκδοτα με τον Στρος-Καν και η πίτσα με ανανά. Μέχρι τις 21 Οκτωβρίου 2011, βέβαια, που θα κλείσει το μαγαζί για όλους πλέον.
Χαχα, ρε φίλε, τι μαλάκες που είναι αυτοί οι χριστιανοί ε;
Βέβαια, η παραπάνω εσχατολογική θεωρία με τις παράξενα συγκεκριμένες ημερομηνίες (και ώρες, 6 η ώρα τοπική απογευματινή - θα ξεκινούσε, λέει, από την πρώτη χρονική ζώνη και θα τις έπαιρνε με τη σειρά. Ο Κύριος είναι, αν μη τι άλλο, πρακτικός.) είναι χριστιανική μόνο κατ'όνομα. Πρόκειται για θεωρία που ανέπτυξε αυτός εδώ:
Συμπαθέστατος ε; Ο κύριος που βλέπετε στην εικόνα ονομάζεται Harold Camping και είναι πολιτικός μηχανικός από την California. Επιπλέον, είναι ραδιοφωνικός παραγωγός σε χριστιανικό ραδιόφωνο και πρόεδρος του Family Radio, ενός ραδιοφωνικού σταθμού με χριστιανικό περιεχόμενο. Στον ελεύθερό του χρόνο, αναλύει αριθμολογικά και με ό,τι άλλο τρόπο μπορεί να σκεφτεί την Αγία Γραφή, είτε Παλαιά (εβραϊκή) είτε Καινή (χριστιανική) και προβλέπει πότε θα τελειώσει ο κόσμος. Δεδομένου ότι εκτός από τη χθεσινή ημερομηνία, βρήκε λάθος άλλη μία, τον Σεπτέμβριο του 1994, μπορούμε να συμπεράνουμε ότι σαν προφήτης είναι λίγο λιγότερο αξιόπιστος από τον Brian.
Φυσικά το internet πέρασε υπέροχα όλη την χθεσινή ημέρα, με το Twitter, το Facebook και άλλες πηγές να προσφέρουν άφθονο γέλιο, ειδικά εφόσον ακριβώς την προηγούμενη μέρα είχε προηγηθεί ο απρόσμενος θάνατος του "Macho Man" Randy Savage, θρυλικού παλαιστή του WWE και larger-than-life προσωπικότητας, κάτι που οδήγησε σε εικόνες όπως αυτή, από το Twitter του Patton Oswalt:
You go, Macho Man!
Κι εγώ βέβαια δεν μπορούσα να μην κάνω τα χωρατά μου βρε παιδί μου, συζητήσιμης ποιότητας όπως ήταν, αλλά μετά άρχισα να προσέχω ότι μεγάλο μέρος της κοροϊδίας και της κριτικής κατευθυνόταν προς, γενικότερα, τους "χριστιανούς". Κι αυτό με ενόχλησε κομματάκι.
Βλέπετε, είναι ήδη αρκετά άσχημο να είσαι χριστιανός στη Γη του 2011. Το να το παραδέχεσαι παραέξω (τουλάχιστον αν δεν κατοικείς σε κάποιο μικρό χωριουδάκι στα βουνά) είναι κάτι σαν να αποκαλύπτεις ότι είσαι τραβεστί - είναι κάτι για το οποίο ξέρεις ότι θα φας σκατό και οι άλλοι θα βγάλουν αμέσως συμπεράσματα για σένα, αλλά ταυτόχρονα είναι ένα αναπόσπαστο μέρος του εαυτού σου, για τους α ή β λόγους. Για τους άλλους όμως, είσαι στην καλύτερη περίπτωση ένας αφελής ανόητος, ίσως και γλυκούλης που πιστεύεις ακόμα τα παραμυθάκια της γιαγιάς, και στην χειρότερη είσαι επικίνδυνος τρελός και ακόμη πιο επικίνδυνος πρήχτης, που θα τους κάνεις τα παπάρια τούμπανο με παροτρύνσεις για προσευχές και απειλές της αιώνιας Κολάσεως αν τους δεις να κάνουν μπάφο ή να πετάνε χριστοπαναγίες.
Οπότε γενικώς αποφεύγεις την συζήτηση, όποτε γίνεται, και τη βγάζεις καθαρή. Το πρόβλημα είναι ότι σε παίρνει η μπάλα με τους παραπάνω χαρακτηρισμούς, καθώς στη δυτική κοινωνία σήμερα, η εικόνα του χριστιανού είναι συνυφασμένη με κάποιες στερεοτυπικές φιγούρες:
- τον φονταμενταλιστή μορμονο-ρεφορμο-ευαγγελιστο-διαμαρτυρομενο-κι εγώ δεν ξέρω τι άλλη μάρκα χριστιανό από τις κεντρικές πολιτείες της Αμερικής, που πιστεύει ότι αν ο γιος του δει βυζί πριν το γάμο θα τον χτυπήσει κεραυνός δίπλα στο Dodge φορτηγάκι του και ότι όλοι οι "μουσλουμάνοι" (το λέει με την ίδια κατανόηση της έννοιας με την οποία εδώ λέμε "Τούρκοι" ή "αλλοδαποί") είναι σπορά του διαόλου,
- τον καθολικό ιερέα στον οποίο η καθολική θρησκεία απαγορεύει να συνεβρεθεί με γυναίκα εφόσον ασπαστεί τον κλήρο, αλλά δεν δείχνει να του απαγορεύει να αποπλανεί τα παπαδοπαίδια και
- την Ελληνίδα γιαγιά με την μαντήλα και τον τεράστιο σταυρό στο στήθος και τον Μητροπολίτη Άνθιμο που θεωρεί μόνο ικανό ηγέτη του έθνους τον Παναγιώτη Ψωμιάδη.
Αν αυτή είναι η εικόνα που έχεις για τα πράγματα (δεν πιάνω καν Σταυροφορίες, Ιερά Εξέταση κλπ.), τότε δεν μπορώ να σε κατηγορήσω που με κοιτάς στραβά όταν σου λέω ότι είμαι χριστιανός. Όμως αν με αφήσεις, θα σου εξηγήσω. Δεν θα σου αλλάξω γνώμη, γιατί δεν προσπαθώ κάτι τέτοιο. Ούτε θέλω να "σώσω την ψυχή σου". Η σωτηρία της ψυχής, εκτός από πολύυυ μεγάαααλο πράααγμααα, που λέει κι ο λαός, είναι αυστηρά προσωπική υπόθεση του καθενός και δεν υπάρχει συνταγή για κάτι τέτοιο, ούτε από τον χριστιανισμό ούτε από καμία άλλη θρησκεία. Για μένα ο χριστιανισμός είναι ένας άνθρωπος (δεν θα συζητήσω τι και ποιος ήταν αυτός ο άνθρωπος - η ιστορία δείχνει να επιβεβαιώνει την ύπαρξή του, η υπόστασή του είναι θέμα ερμηνείας και άποψης) ο οποίος κάποτε είπε να αγαπάμε ο ένας τον άλλο, και να μην κάνουμε στους άλλους ό,τι δεν θέλουμε να μας κάνουν. Δεν ξέρω για σας, αλλά εμένα σαν οδηγία για να ζούμε τη ζωή μας, δεν μου φαίνεται κι άσχημη. Μπορεί να εφαρμοστεί σε χιλιάδες περιπτώσεις, είναι "catch-all rule", που λέει κι ο Eddie Izzard, και δεν αφήνει και πολύ περιθώριο για οτιδήποτε αρνητικό - εκτός αν είσαι μαζοχιστής, βέβαια.
Παρά τα όσα σας έχουν πει, το να είσαι χριστιανός και το να είσαι σκεπτόμενος άνθρωπος, δεν είναι δύο πράγματα ασύμβατα μεταξύ τους. Το ότι εγώ πιστεύω, δεν σημαίνει ότι θεωρώ πραγματικά ότι ο κόσμος φτιάχτηκε σε εφτά μέρες από έναν γερούλη με λευκά μαλλιά και γένια από τον ουρανό, που πάτησε το auto-populate στο Sim World του. Ούτε ότι ο Θεός έβαλε τα κόκκαλα των δεινοσαύρων στο χώμα για να δοκιμάσει την πίστη μου (γεια σου ρε Bill Hicks). Τα προβλήματα αρχίζουν όταν α) θεωρείς ότι απλώς και μόνο επειδή ξέρεις το "Πάτερ Ημών" έχεις ξεκλειδώσει τα μυστικά του σύμπαντος και είσαι καλύτερος από τους άλλους καημένους που δεν ξέρουν και β) όταν θεωρείς ότι όποιο ερώτημα κι αν υπάρχει σ'αυτή τη ζωή μπορεί να απαντηθεί από τη Βίβλο - ένα σώμα κειμένων που, άλλωστε, γράφτηκε από ανθρώπους σαν και σένα χιλιάδες χρόνια πριν, με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Αν λοιπόν, προσπαθείς να τη χρησιμοποιήσεις για να αποδείξεις πού πάρκαρε ο Νώε την κιβωτό και πότε έρχεται το τέλος του κόσμου, συγχαρητήρια, μόλις μπήκες στην παρέα των τρελών και ρεζιλεύεις και τους υπόλοιπους από μας. Επίσης, έχεις χάσει το νόημα. Το να προσπαθείς να ερμηνεύσεις πράγματα σαν τη Βίβλο κυριολεκτικά, είναι σαν να σε ρωτούν σε τι αφορούσε "Ο Ηλίθιος" και να λες, "Ήταν για ένα αυτιστικό που γούσταρε μια γκόμενα, αλλά αυτή τον έκλασε και αυτός τα ξανάπαιξε". Ναι, μπορείς να πεις ότι η σύνοψη αυτή είναι ακριβής, αλλά είναι αφάνταστα ελλιπής.
Όπως είπα, η πίστη είναι κάτι το αυστηρά προσωπικό. Στον καθένα χρησιμεύει για συγκεκριμένα πράγματα, άλλοι την χρειάζονται περισσότερο και άλλοι λιγότερο. Η πίστη δεν είναι ότι θα προσευχηθείς και ο θεούλης θα κάνει μία έτσι το χέρι του και θα σου λύσει τα προβλήματα και μετά θα σε ανεβάσει στους ουρανούς. Χρησιμεύει για να βρεις γαλήνη μέσα σου και να ξεκλειδώσεις στον εαυτό σου τη δύναμη που χρειάζεται για να συνεχίσει. Άλλοι το κάνουν αυτό μέσω διαλογισμού. Άλλοι μέσω προσευχής. Άλλοι πίνοντας δυο μπάφους. Άλλοι πηγαίνοντας για σερφ. Άλλωστε, βαθιά στη βάση τους, πριν μπουν μέσα οι ανθρώπινες αδυναμίες, η απληστία, οι ισορροπίες δυνάμεων, η δημαγωγία και τα σχετικά (ναι, πολλοί από εμάς που "πιστεύουμε" μπορούμε να είμαστε και ρεαλιστές), οι περισσότερες θρησκείες αφορούν στην γαλήνη της ψυχής. Είτε αυτό ονομάζεται παράδεισος, είτε νιρβάνα, είτε Jannah, είτε Βαλχάλα (εκεί ίσως λιγότερο relax, περισσότερο πετσόκομμα πλάι σε ξανθιές πολεμίστριες με μεγάλα στήθια, αλλά είπαμε, ό,τι εξυπηρετεί τον καθένα. Έι, τώρα που το σκέφτομαι, πού προσυλητίζουν για Βίκινγκς;) τέλος πάντων, το concept είναι το ίδιο. Μόνο που δεν αφορά τη μετά θάνατον ζωή, αλλά αυτήν εδώ. Αφορά την αρμονία του ανθρώπου με το σύμπαν γύρω του. Δεν έχει να κάνει ούτε με τις φωτιές της κόλασης, ούτε με τα φρούτα του παραδείσου.
Βλέπεις λοιπόν, δεν είμαι τρελός (νομίζω). Δεν προσπαθώ να σε πείσω για κάτι - για την ακρίβεια, μάλλον χειροτερεύω τη θέση μου, γιατί βγαίνω από τη ντουλάπα. Δεν προσπαθώ να σε προσηλυτίσω. Άλλωστε, αυτό δεν είναι καν concept που πρεσβεύει ο χριστιανισμός. Άλλη υπόθεση το τι πήγαν και σώριασαν από πάνω κατά τη διάρκεια των αιώνων οι κάθε λογής "πνευματικοί ηγέτες" και ο κάθε πολεμοκάπηλος και οπορτουνιστής. Έχει καλλιεργηθεί η εντύπωση ότι πρόκειται για κάτι το αποκλειστικό - ότι αν δεν συμμορφώνεσαι με αυτά που πρεσβεύει, είσαι σκουλήκι και θα καείς. Έτσι διαμορφώθηκε στην καθολική εκδοχή του και στις φονταμενταλιστικές εκφράσεις του, και έτσι το θεωρούν οι γιαγιάδες και οι αμόρφωτοι παπάδες. Στην πραγματικότητα όμως, η βασική ιδέα του χριστιανισμού είναι απλώς, live and let live. Τίποτα περισσότερο και τίποτα λιγότερο.
Γι'αυτό και ενοχλούμαι όταν βλέπω τύπους σαν τον Camping να αποτελούν το στερεότυπο του χριστιανού, ή ακόμα και του ανθρώπου που θέλει να πιστεύει σε κάτι. Οδηγεί στην ομαδοποίηση και στο τσουβάλιασμα ενός τεράστιου αριθμού ανθρώπων, οι οποίοι δεν έχουν τίποτα άλλο κοινό παρά μόνο τη λέξη απο "Χ". Η ειρωνεία είναι ότι συνήθως αυτό το τσουβάλιασμα γίνεται από ανθρώπους κατά τα άλλα σκεπτόμενους και εύστροφους, οι οποίοι καταφέρονται ακριβώς εναντίον αυτής της κατηγοριοποίησης με ένα σωρό άλλες ομάδες οι οποίες συχνά την αντιμετωπίζουν - μετανάστες, ομοφυλόφιλους, κλπ. - συνήθως από άλλους (τους τρελούς που λέμε) χριστιανούς, κατά τραγικά ειρωνικό τρόπο. Οι χριστιανοί δεν αντιμετωπίζουν τον κατατρεγμό που αντιμετωπίζουν οι προαναφερθείσες κοινωνικές ομάδες, μάλλον το αντίθετο συμβαίνει, και σε πολλές χώρες του δυτικού κόσμου είναι και πλειοψηφία, άρα είναι και fair game.
Όμως τα πράγματα δεν είναι πάντα τόσο απλά. Δεν είμαστε όλοι ίδιοι. Live and let live, στην τελική. Εγώ δεν έχω δικαίωμα να κρίνω εσένα που δεν πιστεύεις, όπως κι εσύ δεν έχεις δικαίωμα να κρίνεις εμένα που πιστεύω. Κι αν σου τα πρήξει κάποια γιαγιά ότι θα καείς στην κόλαση που έβαλες σορτσάκι ή που δε νήστεψες Μεγάλη Παρασκευή, ή σε ξυπνήσει κάποια καμπάνα νωρίς το πρωί, χαμογέλα, βάλε και ακουστικά να μην ακούς τους μουρλούς πρωί-πρωί άμα θέλεις και γύρνα από την άλλη. Η ειρωνεία είναι, it's what Jesus would've done.
Χαχα, ρε φίλε, τι μαλάκες που είναι αυτοί οι χριστιανοί ε;
Βέβαια, η παραπάνω εσχατολογική θεωρία με τις παράξενα συγκεκριμένες ημερομηνίες (και ώρες, 6 η ώρα τοπική απογευματινή - θα ξεκινούσε, λέει, από την πρώτη χρονική ζώνη και θα τις έπαιρνε με τη σειρά. Ο Κύριος είναι, αν μη τι άλλο, πρακτικός.) είναι χριστιανική μόνο κατ'όνομα. Πρόκειται για θεωρία που ανέπτυξε αυτός εδώ:
Συμπαθέστατος ε; Ο κύριος που βλέπετε στην εικόνα ονομάζεται Harold Camping και είναι πολιτικός μηχανικός από την California. Επιπλέον, είναι ραδιοφωνικός παραγωγός σε χριστιανικό ραδιόφωνο και πρόεδρος του Family Radio, ενός ραδιοφωνικού σταθμού με χριστιανικό περιεχόμενο. Στον ελεύθερό του χρόνο, αναλύει αριθμολογικά και με ό,τι άλλο τρόπο μπορεί να σκεφτεί την Αγία Γραφή, είτε Παλαιά (εβραϊκή) είτε Καινή (χριστιανική) και προβλέπει πότε θα τελειώσει ο κόσμος. Δεδομένου ότι εκτός από τη χθεσινή ημερομηνία, βρήκε λάθος άλλη μία, τον Σεπτέμβριο του 1994, μπορούμε να συμπεράνουμε ότι σαν προφήτης είναι λίγο λιγότερο αξιόπιστος από τον Brian.
Φυσικά το internet πέρασε υπέροχα όλη την χθεσινή ημέρα, με το Twitter, το Facebook και άλλες πηγές να προσφέρουν άφθονο γέλιο, ειδικά εφόσον ακριβώς την προηγούμενη μέρα είχε προηγηθεί ο απρόσμενος θάνατος του "Macho Man" Randy Savage, θρυλικού παλαιστή του WWE και larger-than-life προσωπικότητας, κάτι που οδήγησε σε εικόνες όπως αυτή, από το Twitter του Patton Oswalt:
You go, Macho Man!
Κι εγώ βέβαια δεν μπορούσα να μην κάνω τα χωρατά μου βρε παιδί μου, συζητήσιμης ποιότητας όπως ήταν, αλλά μετά άρχισα να προσέχω ότι μεγάλο μέρος της κοροϊδίας και της κριτικής κατευθυνόταν προς, γενικότερα, τους "χριστιανούς". Κι αυτό με ενόχλησε κομματάκι.
Βλέπετε, είναι ήδη αρκετά άσχημο να είσαι χριστιανός στη Γη του 2011. Το να το παραδέχεσαι παραέξω (τουλάχιστον αν δεν κατοικείς σε κάποιο μικρό χωριουδάκι στα βουνά) είναι κάτι σαν να αποκαλύπτεις ότι είσαι τραβεστί - είναι κάτι για το οποίο ξέρεις ότι θα φας σκατό και οι άλλοι θα βγάλουν αμέσως συμπεράσματα για σένα, αλλά ταυτόχρονα είναι ένα αναπόσπαστο μέρος του εαυτού σου, για τους α ή β λόγους. Για τους άλλους όμως, είσαι στην καλύτερη περίπτωση ένας αφελής ανόητος, ίσως και γλυκούλης που πιστεύεις ακόμα τα παραμυθάκια της γιαγιάς, και στην χειρότερη είσαι επικίνδυνος τρελός και ακόμη πιο επικίνδυνος πρήχτης, που θα τους κάνεις τα παπάρια τούμπανο με παροτρύνσεις για προσευχές και απειλές της αιώνιας Κολάσεως αν τους δεις να κάνουν μπάφο ή να πετάνε χριστοπαναγίες.
Οπότε γενικώς αποφεύγεις την συζήτηση, όποτε γίνεται, και τη βγάζεις καθαρή. Το πρόβλημα είναι ότι σε παίρνει η μπάλα με τους παραπάνω χαρακτηρισμούς, καθώς στη δυτική κοινωνία σήμερα, η εικόνα του χριστιανού είναι συνυφασμένη με κάποιες στερεοτυπικές φιγούρες:
- τον φονταμενταλιστή μορμονο-ρεφορμο-ευαγγελιστο-διαμαρτυρομενο-κι εγώ δεν ξέρω τι άλλη μάρκα χριστιανό από τις κεντρικές πολιτείες της Αμερικής, που πιστεύει ότι αν ο γιος του δει βυζί πριν το γάμο θα τον χτυπήσει κεραυνός δίπλα στο Dodge φορτηγάκι του και ότι όλοι οι "μουσλουμάνοι" (το λέει με την ίδια κατανόηση της έννοιας με την οποία εδώ λέμε "Τούρκοι" ή "αλλοδαποί") είναι σπορά του διαόλου,
- τον καθολικό ιερέα στον οποίο η καθολική θρησκεία απαγορεύει να συνεβρεθεί με γυναίκα εφόσον ασπαστεί τον κλήρο, αλλά δεν δείχνει να του απαγορεύει να αποπλανεί τα παπαδοπαίδια και
- την Ελληνίδα γιαγιά με την μαντήλα και τον τεράστιο σταυρό στο στήθος και τον Μητροπολίτη Άνθιμο που θεωρεί μόνο ικανό ηγέτη του έθνους τον Παναγιώτη Ψωμιάδη.
Αν αυτή είναι η εικόνα που έχεις για τα πράγματα (δεν πιάνω καν Σταυροφορίες, Ιερά Εξέταση κλπ.), τότε δεν μπορώ να σε κατηγορήσω που με κοιτάς στραβά όταν σου λέω ότι είμαι χριστιανός. Όμως αν με αφήσεις, θα σου εξηγήσω. Δεν θα σου αλλάξω γνώμη, γιατί δεν προσπαθώ κάτι τέτοιο. Ούτε θέλω να "σώσω την ψυχή σου". Η σωτηρία της ψυχής, εκτός από πολύυυ μεγάαααλο πράααγμααα, που λέει κι ο λαός, είναι αυστηρά προσωπική υπόθεση του καθενός και δεν υπάρχει συνταγή για κάτι τέτοιο, ούτε από τον χριστιανισμό ούτε από καμία άλλη θρησκεία. Για μένα ο χριστιανισμός είναι ένας άνθρωπος (δεν θα συζητήσω τι και ποιος ήταν αυτός ο άνθρωπος - η ιστορία δείχνει να επιβεβαιώνει την ύπαρξή του, η υπόστασή του είναι θέμα ερμηνείας και άποψης) ο οποίος κάποτε είπε να αγαπάμε ο ένας τον άλλο, και να μην κάνουμε στους άλλους ό,τι δεν θέλουμε να μας κάνουν. Δεν ξέρω για σας, αλλά εμένα σαν οδηγία για να ζούμε τη ζωή μας, δεν μου φαίνεται κι άσχημη. Μπορεί να εφαρμοστεί σε χιλιάδες περιπτώσεις, είναι "catch-all rule", που λέει κι ο Eddie Izzard, και δεν αφήνει και πολύ περιθώριο για οτιδήποτε αρνητικό - εκτός αν είσαι μαζοχιστής, βέβαια.
Παρά τα όσα σας έχουν πει, το να είσαι χριστιανός και το να είσαι σκεπτόμενος άνθρωπος, δεν είναι δύο πράγματα ασύμβατα μεταξύ τους. Το ότι εγώ πιστεύω, δεν σημαίνει ότι θεωρώ πραγματικά ότι ο κόσμος φτιάχτηκε σε εφτά μέρες από έναν γερούλη με λευκά μαλλιά και γένια από τον ουρανό, που πάτησε το auto-populate στο Sim World του. Ούτε ότι ο Θεός έβαλε τα κόκκαλα των δεινοσαύρων στο χώμα για να δοκιμάσει την πίστη μου (γεια σου ρε Bill Hicks). Τα προβλήματα αρχίζουν όταν α) θεωρείς ότι απλώς και μόνο επειδή ξέρεις το "Πάτερ Ημών" έχεις ξεκλειδώσει τα μυστικά του σύμπαντος και είσαι καλύτερος από τους άλλους καημένους που δεν ξέρουν και β) όταν θεωρείς ότι όποιο ερώτημα κι αν υπάρχει σ'αυτή τη ζωή μπορεί να απαντηθεί από τη Βίβλο - ένα σώμα κειμένων που, άλλωστε, γράφτηκε από ανθρώπους σαν και σένα χιλιάδες χρόνια πριν, με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Αν λοιπόν, προσπαθείς να τη χρησιμοποιήσεις για να αποδείξεις πού πάρκαρε ο Νώε την κιβωτό και πότε έρχεται το τέλος του κόσμου, συγχαρητήρια, μόλις μπήκες στην παρέα των τρελών και ρεζιλεύεις και τους υπόλοιπους από μας. Επίσης, έχεις χάσει το νόημα. Το να προσπαθείς να ερμηνεύσεις πράγματα σαν τη Βίβλο κυριολεκτικά, είναι σαν να σε ρωτούν σε τι αφορούσε "Ο Ηλίθιος" και να λες, "Ήταν για ένα αυτιστικό που γούσταρε μια γκόμενα, αλλά αυτή τον έκλασε και αυτός τα ξανάπαιξε". Ναι, μπορείς να πεις ότι η σύνοψη αυτή είναι ακριβής, αλλά είναι αφάνταστα ελλιπής.
Όπως είπα, η πίστη είναι κάτι το αυστηρά προσωπικό. Στον καθένα χρησιμεύει για συγκεκριμένα πράγματα, άλλοι την χρειάζονται περισσότερο και άλλοι λιγότερο. Η πίστη δεν είναι ότι θα προσευχηθείς και ο θεούλης θα κάνει μία έτσι το χέρι του και θα σου λύσει τα προβλήματα και μετά θα σε ανεβάσει στους ουρανούς. Χρησιμεύει για να βρεις γαλήνη μέσα σου και να ξεκλειδώσεις στον εαυτό σου τη δύναμη που χρειάζεται για να συνεχίσει. Άλλοι το κάνουν αυτό μέσω διαλογισμού. Άλλοι μέσω προσευχής. Άλλοι πίνοντας δυο μπάφους. Άλλοι πηγαίνοντας για σερφ. Άλλωστε, βαθιά στη βάση τους, πριν μπουν μέσα οι ανθρώπινες αδυναμίες, η απληστία, οι ισορροπίες δυνάμεων, η δημαγωγία και τα σχετικά (ναι, πολλοί από εμάς που "πιστεύουμε" μπορούμε να είμαστε και ρεαλιστές), οι περισσότερες θρησκείες αφορούν στην γαλήνη της ψυχής. Είτε αυτό ονομάζεται παράδεισος, είτε νιρβάνα, είτε Jannah, είτε Βαλχάλα (εκεί ίσως λιγότερο relax, περισσότερο πετσόκομμα πλάι σε ξανθιές πολεμίστριες με μεγάλα στήθια, αλλά είπαμε, ό,τι εξυπηρετεί τον καθένα. Έι, τώρα που το σκέφτομαι, πού προσυλητίζουν για Βίκινγκς;) τέλος πάντων, το concept είναι το ίδιο. Μόνο που δεν αφορά τη μετά θάνατον ζωή, αλλά αυτήν εδώ. Αφορά την αρμονία του ανθρώπου με το σύμπαν γύρω του. Δεν έχει να κάνει ούτε με τις φωτιές της κόλασης, ούτε με τα φρούτα του παραδείσου.
Βλέπεις λοιπόν, δεν είμαι τρελός (νομίζω). Δεν προσπαθώ να σε πείσω για κάτι - για την ακρίβεια, μάλλον χειροτερεύω τη θέση μου, γιατί βγαίνω από τη ντουλάπα. Δεν προσπαθώ να σε προσηλυτίσω. Άλλωστε, αυτό δεν είναι καν concept που πρεσβεύει ο χριστιανισμός. Άλλη υπόθεση το τι πήγαν και σώριασαν από πάνω κατά τη διάρκεια των αιώνων οι κάθε λογής "πνευματικοί ηγέτες" και ο κάθε πολεμοκάπηλος και οπορτουνιστής. Έχει καλλιεργηθεί η εντύπωση ότι πρόκειται για κάτι το αποκλειστικό - ότι αν δεν συμμορφώνεσαι με αυτά που πρεσβεύει, είσαι σκουλήκι και θα καείς. Έτσι διαμορφώθηκε στην καθολική εκδοχή του και στις φονταμενταλιστικές εκφράσεις του, και έτσι το θεωρούν οι γιαγιάδες και οι αμόρφωτοι παπάδες. Στην πραγματικότητα όμως, η βασική ιδέα του χριστιανισμού είναι απλώς, live and let live. Τίποτα περισσότερο και τίποτα λιγότερο.
Γι'αυτό και ενοχλούμαι όταν βλέπω τύπους σαν τον Camping να αποτελούν το στερεότυπο του χριστιανού, ή ακόμα και του ανθρώπου που θέλει να πιστεύει σε κάτι. Οδηγεί στην ομαδοποίηση και στο τσουβάλιασμα ενός τεράστιου αριθμού ανθρώπων, οι οποίοι δεν έχουν τίποτα άλλο κοινό παρά μόνο τη λέξη απο "Χ". Η ειρωνεία είναι ότι συνήθως αυτό το τσουβάλιασμα γίνεται από ανθρώπους κατά τα άλλα σκεπτόμενους και εύστροφους, οι οποίοι καταφέρονται ακριβώς εναντίον αυτής της κατηγοριοποίησης με ένα σωρό άλλες ομάδες οι οποίες συχνά την αντιμετωπίζουν - μετανάστες, ομοφυλόφιλους, κλπ. - συνήθως από άλλους (τους τρελούς που λέμε) χριστιανούς, κατά τραγικά ειρωνικό τρόπο. Οι χριστιανοί δεν αντιμετωπίζουν τον κατατρεγμό που αντιμετωπίζουν οι προαναφερθείσες κοινωνικές ομάδες, μάλλον το αντίθετο συμβαίνει, και σε πολλές χώρες του δυτικού κόσμου είναι και πλειοψηφία, άρα είναι και fair game.
Όμως τα πράγματα δεν είναι πάντα τόσο απλά. Δεν είμαστε όλοι ίδιοι. Live and let live, στην τελική. Εγώ δεν έχω δικαίωμα να κρίνω εσένα που δεν πιστεύεις, όπως κι εσύ δεν έχεις δικαίωμα να κρίνεις εμένα που πιστεύω. Κι αν σου τα πρήξει κάποια γιαγιά ότι θα καείς στην κόλαση που έβαλες σορτσάκι ή που δε νήστεψες Μεγάλη Παρασκευή, ή σε ξυπνήσει κάποια καμπάνα νωρίς το πρωί, χαμογέλα, βάλε και ακουστικά να μην ακούς τους μουρλούς πρωί-πρωί άμα θέλεις και γύρνα από την άλλη. Η ειρωνεία είναι, it's what Jesus would've done.
Το να ακολουθείς την Βίβλο ως ενα moral guidance δεν σε κάνει χριστιανό, ουτε καν θρήσκο. Σε κάνει απλά καλό ανθρωπο. Μπορεί μια παραβολη να μίλησε μέσα μου και να με βοηθησε να χαράξω τα όρια μου στο καλό και στο κακό οταν ήμουν μικρος αλλα το ίδιο έκανε και ο He-man στο τέλος κάθε επεισοδίου. Δεν πιστευω βεβαια οτι ο He-man υπάρχει και οτι θα έρθει να με δείρει αν δεν είμαι καλό παιδί.
ReplyDeleteΧριστιανός σημάινει να πιστευεις στην αληθεια του λόγου του θεου, δεν μπορείς να επιλέξεις ποια ειναι αυτη. Αν ο Νωε "δεν εγινε ετσι" και ειναι απλα μια παραβολή, τότε η ίδια η υπαρξη ενός θεανθρώπου είναι επίσης. τότε η υπαρξη ενός θεού είναι επίσης.
Η θρησκεία είναι ενα σύστημα ελεγχου μέσω φόβου των νόμων. Και ο κρυπτονίτης της ήταν πάντα αυτό που έξυπνα χαρακτήρησαν σαν το χειρότερο αμάρτημα of all! Η γνώση. καντε οτι σκατά θέλετε. Κλεψτε, βιάστε, δολοφονείστε. Δεν πρέπει, αλλα αν τύχει θα σας συγχωρέσει ο θεός αν το ζητησετε. Αλλα, προς θεού ΜΗΝ ΜΑΘΕΤΕ ΠΡΑΓΜΑΤΑ γιατι τότε καήκαμε. Δεν κάψανε τον Γαλιλαίο επειδή ετυχε να ηταν "ενα ματσο φανατισμένοι τρελοί" στην ιερά εξέταση. Δεν είναι η εξαίρεση. Ηξεραν οτι αν δεν παίρναν μέτρα γι αυτές τις επικινδυνες γι αυτούς γνώσεις, όλο και περισσότερος κόσμος θα μπορούσε να κοιτάει πίσω απο την κουρτίνα.
Οπως και σήμερα, όλος αυτός ο χαμός με την εξέλιξη και την χρονολογία της γής δεν γίνεται επειδη "ειναι ενα μάτσο τρελοί χριστιανοί". Γινεται καθαρά για λόγους επιβίωσης. Τα τελευταία, άγαρμπα γαντζώματα ενός οργανισμού που γινεται rejected απο τον κόσμο μας επειδη δεν προσφέρει πια τίποτα. Eventually θα γίνει. Και το morality της βίβλου δεν θα χαθεί. Συνεχίζουμε να ζούμε με τις σοφίες των αρχαίων προγόνων μας ή των founding fathers μας χωρις να τους δοξάζουμε σαν θεούς.
Η θρησκεια πεθαίνει, ironically enough απο τους ίδιους εξελικτικούς κανόνες που αρνείται. Μέχρι τότε, ασφαλώς live and let live. Ολοι μας χρειαζόμαστε κάτι να μας δίνει δύναμη να ζουμε μια μέρα παραπάνω, και να κάνει πιο ελαφρύ τον φόβο του θανάτου. Κάποιοι πιστευουν στην ανταμοιβή του θεου, άλλοι στην ανταμοιβή της επιστήμης. Για την ώρα it doesn't really matter αν μου πέσει ενα αμόνι στο κεφάλι.
Οπως έχει ειπωθεί πολλές φορές, όλοι μας είμαστε άθεοι για το 99% των θεών που υπήρξαν στην κουλτούρα μας. Μερικοι απο εμάς απλά πάμε εναν θεό παραπέρα. Είναι τόσο απλό.
Συμφωνώ απόλυτα σε όσα λες, εκτός από το πρώτο σου point. Η "αλήθεια του λόγου του θεού" στην οποία πιστεύει ο χριστιανός, στην ουσία δεν είναι τίποτε άλλο από τον ηθικό κώδικα στον οποίο ναι, υπακούει έτσι κι αλλιώς και ένας οποιοσδήποτε "καλός άνθρωπος". Ακόμη και η ύπαρξη του θεανθρώπου δεν έχει τόσο νόημα ως ιστορική αλήθεια, αλλά ως ιδέα - στην ουσία, εκφράζει το αποκορύφωμα του potential που έχει κάθε άνθρωπος: με την γνώση, με την πρόοδο, με όλα τα εφόδια με τα οποία έχει το ανθρώπινο είδος από γέννησής του.
ReplyDeleteΒέβαια, αυτό είναι το τελευταίο που θέλεις να πιστεύει ο κόσμος όταν είσαι ένας πολιτικός ή θρησκευτικός ηγέτης - αυτό που θες είναι να κρατάς τον κόσμο αμόρφωτο και φοβισμένο για να σε υπακούει, εξ ου και τα περί συστήματος ελέγχου μέσω του φόβου, νόμων και Θεού, που πολύ σωστά λες. Κρεμάς τον φόβο του θανάτου ή της κόλασης πάνω από τα κεφάλια τους και κρατάς από αυτούς τη γνώση. Αυτό όμως είναι θρησκεία, ένα κοσμικό σύστημα που οργανώθηκε από μια άρχουσα τάξη, στο μεσαίωνα of all times. Δεν έχει σχέση με τις προσωπικές, πνευματικές αναζητήσεις του ανθρώπου, εκεί όπου ανήκουν τα θέματα της πίστης.
Να πω, πρωτίστως, ότι θεωρώ την κίνησή σου αυτή, να δηλώσεις Χριστιανός "δημοσίως", πολύ θαρραλέα. Είναι πολύ συχνό φαινόμενο να μετράει για μεγάλη μαγκιά, όταν είναι εύκολο, να λέει κάποιος ότι είναι άθεος ή κάτι τέτοιο, ενώ η ταυτότητά του "Χ.Ο." λέει (σιγά μη ζόριζαν το μπάτσο που το έγραψε).
ReplyDeleteΟ Richard Dawkins, στο The God Delusion του, υποστηρίζει ότι όλοι όσοι δηλώνουν άθεοι οφείλουν να το λένε, σε κάθε ευκαιρία, και να το υποστηρίζουν ξεκάθαρα. Εμένα μου είχε φανεί, και τότε που πρωτοβγήκε το βιβλίο αλλά και τότε που το διάβασα με-τα-πολλά, σα θυμωμένος γεράκος που κουνάει τη μαγκούρα του, βασικά - κι ας τον είχα κατασυμπαθήσει, respect and all that, όταν, στη late εφηβεία μου, είχα διαβάσει το The Selfish Gene του.
Προσωπικά, ως secular Humanist (όπως δηλώνω με κάθε ευκαιρία), και μην έχοντας περάσει κάποια κατάσταση όπου έχει ενοχλήσει ιδιαίτερα me or mine κάποιος θρησκευτικός φανατισμός στον οποίο υποτίθεται ότι αντιτίθεται ο Dawkins, επιλέγω να έχω έναν τρόπο θεώρησης του πράγματος, ουσιαστικά, σύμφωνο με τον Stephen Hawking, τόσο στο A Brief History of Time του - το οποίο και είχα διαβάσει την ίδια περίπου εποχή με το The Selfish Gene - όσο και σε μια πολύ πρόσφατη συνέντευξή του στη Guardian. Εκεί - στη συνέντευξη, ειδικά - υποστηρίζει ότι, όχι, δεν παίζει μετά θάνατον ζωή, απλώς σταματάμε να υπάρχουμε όταν έρθει 'η ώρα', αλλά μια χαρά 'παραμυθάκια' είναι όλα τα άλλα, με τα οποία μας έχει εμπλουτίσει η θρησκεία με την οποία έχουμε ανατραφεί. Εγώ, δηλαδή, μπορεί να περιμένω ότι, όταν έρθει 'εκείνη η ώρα', θα με παραλάβει ο Αρχάγγελος Γαβριήλ, όσο μπορεί να περιμένω τον Death του Terry Pratchett, αλλά μετά... stop. Θα σβήσω, σαν ΠιΣί.
Απλά, as a Humanist, πιστεύω ακράδαντα ότι είναι και δικό μας συμφέρον, ουσιαστικά, να κάνουμε 'το Καλό', όσο μπορούμε, όσο μας περισσεύει, βρε αδερφέ! Όταν έχουμε δύο επιλογές μπροστά μας, βασικά, να έχουμε έναν παραπάνω λόγο να διαλέξουμε αυτή που 'κάνει καλό στον Άνθρωπο'.
Αυτό που με ενοχλούσε πάντα στον Dawkins είναι ότι μου έδινε την εντύπωση ότι, κατακρίνοντας τους φονταμενταλιστές θρησκόληπτους για τον φανατισμό τους και την άρνησή τους, κατέληγε να κάνει ό,τι κι αυτοί - να αφορίζει, δηλαδή, με μένος όποιον δεν θεωρούσε ότι δεν γίνεται να είσαι τίποτε άλλο παρά άθεος. Ωστόσο, ομολογώ ότι δεν έχω ασχοληθεί μαζί του παρά επιφανειακά, οπότε η άποψη αυτή μπορεί να είναι λάθος.
ReplyDeleteΠάντως, πέρα από το γεγονός ότι η πίστη σε μια μετά θάνατον ζωή είναι κάτι επίσης περισσότερο συμβολικό παρά οτιδήποτε άλλο (εφόσον δεν γνωρίζουμε, ούτε θα μάθουμε ποτέ τι γίνεται τότε, παρά μόνο όταν θα το περάσουμε οι ίδιοι) και, οργανικά μιλώντας, όντως το πιθανότερο αποτέλεσμα είναι το shutdown, ένας λόγος παραπάνω να αξιοποιείται ο χρόνος που έχουμε στο "Καλό", τέλος πάντων με την έννοια του τι είναι συμφέρον για τον εαυτό μας και το κοινωνικό και περιβαλλοντικό σύνολο γύρω μας. That's just good sense. (Από την άλλη, είναι ειρωνικό το πώς το "Γύρνα και το άλλο μάγουλο" θα μπορούσε να έχει ενδεχόμενες καταστροφικές συνέπειες για ένα είδος από εξελικτικής άποψης...)